W styczniu 2018 roku Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization, WHO) opublikowała drugą edycję wytycznych dotyczących oceny niepożądanych odczynów poszczepiennych.

Od dnia opublikowania w 2013 r. wytycznych pt.: „“Causality assessment of an adverse event following immunization (AEFI), user manual for the revised WHO classification”, nastąpiło szerokie zainteresowanie ulepszoną metodologią oceny zaproponowaną przez WHO. Niedawno, powyższa metodologia została poddana ocenie naukowej. W kwietniu 2017 r. WHO koordynowała projekt pt.: “Inter-country study to assess the inter-rater reliability of the WHO AEFI causality assessment methodology and the utililty of the new WHO AEFI causality assessment software”. Badanie wykazało, że korzystając z tej metody można uzyskać wiarygodne i powtarzalne wyniki oceny przyczynowo skutkowej między podaniem szczepionki a reakcją, obserwowaną u pacjenta.

Co nowego w zaktualizowanych wytycznych?

  • Jaśniejsze przedstawienie oceny przypadków trudnych do klasyfikacji w tym nie spełniających warunków umożliwiających klasyfikację.
  • Rozważenie w szerszym zakresie wpływu stresu (lęku przed iniekcją) jako przyczyny reakcji poszczepiennej.
  • Uwzględnienie w ocenie prawdopodobieństwa “sfałszowania (podrobienia) szczepionki” jako przyczyny reakcji.
  • Nowe przykłady z aktualnymi informacjami ułatwiającymi interpretację prezentowanej metodologii.
  • Lepsze graficzne przedstawienie algorytmu oceny ze wskazaniem obowiązkowych działań.
  • Użycie bardziej precyzyjnego języka w formułowaniu pytań na liście kontrolnej będącej elementem oceny przypadku.

Wytyczne oceny związku przyczynowo-skutkowego są dostępne pod poniższym linkiem:
http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/259959/9789241513654-eng.pdf?sequence=1

W celu ułatwienia korzystania z omawiane metody, WHO opracowało elektroniczny formularz wspierający użytkownika w czasie oceny, dostępny pod poniższym linkiem:
http://gvsi-aefi-tools.org/assesscasualty.html

Przykładowe publikacje wspierające ocenę związku przyczynowo-skutkowego:
https://www.nap.edu/catalog/13164/adverse-effects-of-vaccines-evidence-and-causality
http://www.who.int/vaccine_safety/committee/topics/mmr/mmr_autism/en/