W dniu 30 listopada 2018 r. w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakładzie Higieny (NIZP-PZH) przy ul. Chocimskiej 24 w Warszawie, odbyło się SPOTKANIE NAUKOWE / ZEBRANIE WALNE członków Polskiego Towarzystwa Bezpiecznej Farmakoterapii. Gościem specjalnym tego dnia był dr Piotr Nowicki, który zaprezentował temat „Zarządzanie sygnałami na podstawie danych dostępnych w bazie EudraVigilance, perspektywy systemu zarządzania sygnałami”.

Warto przypomnieć, że działania niepożądane leków (adverse drug reactions; ADRs) stanowią istotne ryzyko dla pacjentów i mają znaczący wpływ na ekonomiczny aspekt systemy opieki zdrowotnej. Działania niepożądane są piątą najczęstszą przyczyną zgonów w szpitalach. Szacuje się, że ADRs w UE są powodem 197 000 zgonów rocznie. Związane
z tym koszty hospitalizacji to 79 miliardów euro rocznie [1].
Z tego powodu szybkie i precyzyjne wykrywanie niespodziewanych działań niepożądanych związanych ze stosowanie określonych leków ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia pacjentów i obniżenia kosztów opieki zdrowotnej.

Powyższe cele są realizowane za pośrednictwem system nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, którego rolą jest m.in. identyfikacja nowych i/lub zmienionych zagrożeń związanych ze stosowaniem danego leku. Zadanie to jest realizowane min. poprzez wykrywanie i analizę sygnałów bezpieczeństwa farmakoterapii.

Sygnał, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 520/2012 z dnia 19 czerwca 2012 r., oznacza informację pochodzącą z jednego lub wielu źródeł, w tym z badań obserwacyjnych i eksperymentalnych, z których wynika nowy, potencjalny związek przyczynowy lub nowy aspekt znanego związku pomiędzy interwencją a zdarzeniem lub zestawem powiązanych zdarzeń, niepożądanych lub korzystnych, i która zostanie uznana za wystarczająco prawdopodobną, aby uzasadnić działanie weryfikacyjne [2].

Prelegent w interesujący sposób opowiedział jak należy realizować proces wykrywania sygnałów oraz wskazał z czym
w codziennej praktyce muszą zmierzać się podmioty odpowiedzialne które, zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji (UE)
nr 520/2012 muszą zapewnić stałe monitorowanie bazy danych EudraVigilance.

Wieloletnie doświadczenie Pana Doktora przełożyło się na wiele przykładów praktycznych. W trakcie szkolenia, uczestnicy mieli okazję zadawać pytania i dyskutować z ekspertem na temat tej specjalistycznej i prestiżowej dziedziny wiedzy. Spotkanie stanowiło świetną okazję do wymiany doświadczeń oraz dialogu na temat bezpieczeństwa farmakoterapii. Ostatnim elementem spotkania naukowego była dyskusja oraz głosowanie nad przyjęciem zmian statutowych związanych z działalnością Towarzystwa.

Po spotkaniu, wszyscy uczestnicy udali się do restauracji Cafe Mozaika na wspólną, świąteczną kolację! Ciekawe dyskusje
w trakcie kolacji były idealnym zwieńczeniem tego wydarzenia.

Panu Doktorowi pragniemy jeszcze raz podziękować za czas poświęcony na przygotowanie prezentacji i ciekawą prelekcję, natomiast wszystkich Państwa zapraszamy na kolejne spotkania naukowe członków Polskiego Towarzystwa Bezpiecznej Farmakoterapii.


1. Pontes H., Clément M., Rollason V.: Safety signal detection: the relevance of literature review. Drug Saf. 2014, 37(7): 471–479.

2. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) NR 520/2012 z dnia 19 czerwca 2012 r. w sprawie działań związanych z nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady i w dyrektywie 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.